dinsdag 31 mei 2011

Let me entertain you

Joram Roukes komt oorspronkelijk uit Lelystad en is in 2006 afgestudeerd aan de Academie Minerva in Groningen waar hij nog steeds woont. Na zijn afstuderen is Joram voor een aantal kunstprijzen genomineerd en in 2008 ontving hij een startstipendium die hij heeft gebruikt om een tijd lang in New York te gaan wonen dat wel het mekka van de consumptiemaatschappij kan worden genoemd. Waarom ik dat aankaart, wordt zo nog duidelijk. En enige tijd geleden, is zijn werk geƫxposeerd in Londen.
Speciaal voor deze expositie heeft Joram nieuwe schilderijen gemaakt, enkele afgerond en, en dat was relatief nieuw voor hem, een serie tekeningen op klein formaat gemaakt. Hij is namelijk vooral schilder maar ook het feit dat het kleiner moest zijn dan 2 bij 3 meter bezorgde hem kopzorgen. En uiteraard, en dat vinden wij erg bijzonder, heeft hij deze muurschildering gemaakt genaamd “Slapstick”. Een titel met dubbele betekenis, namelijk een letterlijke en figuurlijke. Wellicht dat het schilderen op muren hem weer even terug bracht naar zijn graffiti tijd.

In zijn werk komt duidelijk zijn fascinatie voor de stad naar voren, voor het leven in de stad en ook de onontkoombaarheid aan het soort leven dat je daar leidt of om je heen wordt geleid en aan je wordt opgedrongen. Deze dynamische taferelen en portretten bouwt hij op met behulp van een mix aan stijlen en technieken waarmee hij tevens de vele facetten, subculturen en lagen in de maatschappij toont. Zo’n maatschappij is nooit klaar, die blijft in beweging en is zeer complex. En zo zijn ook zijn werken.

De personages in zijn werken zijn al even fragmentarisch opgebouwd als hun omgeving. Opgebouwd uit vele verschillende elementen: mensen, dieren, grafische elementen en herkenbare iconen uit de reclame. Deze opbouw toont dat we allemaal een som der delen zijn. Dat onze identiteit niet eenduidig is en dat we zowel uniek zijn als ook in de pas lopen, met de massa mee om vooral niet te veel op te vallen. De personages blijven hierdoor ook unaniem omdat een herkenbare identiteit afbreuk zou doen aan de boodschap van Joram.

Joram toont de extremen van massaconsumptie, status en materialisme op een zeer humoristische wijze en zonder er een oordeel over te vellen want dat is aan de toeschouwer. U mag uw kritiek op onze huidige maatschappij geven, u mag uw mening daar over vormen. Ondanks de luchtige manier van werken, komen de schilderijen en tekening stevig aan en worden ze toch al gezien als maatschappijkritisch, simpelweg vanwege de combinatie van al die zeer herkenbare iconen van de westerse maatschappij.

Joram ziet zijn werken als karikaturen van een banale maatschappij, in de greep van, wat ik zojuist al noemde, de drang naar consumptie en er bij moeten horen. Hij noemt het expliciet geen angstbeelden, door de groteske en humoristische manier van schilderen lijkt hij te willen zeggen: “we kunnen het wel aan, hoor”.


Toch lijkt Joram zo nu en dan te twijfelen of het gaat lukken. Aan de ene kant ziet hij het nog gebeuren dat legervoertuigen in de toekomst worden gesponsord middels kleurrijke en feestelijke reclame-uitingen, aan de andere kant lijkt de introductie van westerse normen en waarden in het middenoosten faliekant te mislukken.

Wij willen u dan ook uitnodigen uw eigen oordeel te vellen over de thema’s die ten grondslag liggen aan deze prachtige werken en te beslissen hoe u zich hierbij voelt.